Otvaranje kuće Budimir u Jarkovcu

U nedelju, 12. maja, u Jarkovcu je svečano otvorena kuća „Budimir“, zdanje koje predstavlja retko sačuvani primerak porodične kuće iz prve polovine XX veka na području opštine Sečanj i koja svojim arhitektonskim konceptom i unutrašnjim rasporedom prostorija odražava visok stepen stambene kulture srpskog društva u Banatu tog vremena.
Ovu porodičnu stambenu kuću u mešovitom stilu kasne mađarske secesije i ranog evropskog art dekoa, sazidao je 1927. godine ugledni Jarkovčanin, Đura Gluvakov. Eksterijer zgrade karakteriše dekorativna fasadna plastika visokog kvaliteta čijoj originalnosti doprinosi korišćenje simbolike iz drevnog runskog pisma. Prozorska okna sa kvadratnim, višebojnim vitražima ilustruju uticaj umetničkih pravaca 20-ih i 30-ih godina XX veka, koje su predvodili Pit Mondrian u slikarstvu i Gerit Ritveld u dizajnu.
Kuća porodice Gluvakov je kompletno restaurirana tokom 2017. i 2018. godine, a novi vlasnici su se trudili da joj u potpunosti vrate stari sjaj.
U čast porodice Gluvakov, prethodnih vlasnika ove jarkovačke kuće, kao i trajne arhitektonske afirmacije njene vrednosti, novi sopstvenici su ovo zdanje uvrstili u mrežu Evropskog udruženja istorijskih kuća – “European Historic Houses”, a u spomen na svog pretka Budimira M. Stefanovića (1892-1965), prognanog iz otadžbine od strane komunista, zgradu nazvali – “Budimir”.
Na svečanom otvaranju porodične kuće “Budimir”, gospođa Katarina Veljković – Beigbeder, predsednica udruženja “Stare kuće Srbije”, osnovanog sa ciljem očuvanja značajnog kulturnog i istorijskog nasleđa Srbije, otkrila je ploču sa osnovnim podacima o istorijatu, nazivu i stilu ove vile, a okupljenim građanima su se obratili gospođa Dušica Bojić, direktor Istorijskog muzeja Srbije, gospođa Noora Hayrinen, visoki diplomata Evropske komisije pri Ambasadi EU u Beogradu, gospođa Ljiljana Kitić, zamenica predsednika Opštine Sečanj i sveštenik Branko Đumić, starešina jarkovačke Crkve Vaznesenja Gospodnjeg, koji je nakon prigodnog govora pristupio osveštavanju kuće “Budimir”.
Obilazak crkve u Jarkovcu
Nakon otvaranja porodične kuće “Budimir”, prisutni su posetili pravoslavnu crkvu u Jarkovcu. Ovaj hram je podignut u periodu 1787 – 1797 godine i posvećen Vaznesenju Gospodnjem. Ikonostas u hramu radio je Konstantin Danil 1858 – 1863, dok je zidne slike na svodu hrama nad solejom radio Stevan Aleksić 1911. godine. O baroknom stilu ovog prvoklasnog spomenika i ikonostasu sa ikonama u njenoj unutrašnjosti govorio je Bojan Kojičić, istoričar umetnosti, zaposlen u Zavodu za zaštitu spomenika kulture u Zrenjaninu.
Udruženje “Stare kuće Srbije” je izrazilo zadovoljstvo organizacijom događaja u Jarkovcu i istaklo važnost saradnje sa lokalnom samoupravom u cilju uspostavljanja trajne komunikacije između udruženja, opštine Sečanj i Zavoda za zaštitu spomenika. Kao prvi projekat, gospođa Veljković je, ispred udruženja, uputila poziv za sakupljanje dobrovoljnih priloga neophodnih za saniranje jarkovačke crkve koja je u izrazito lošem stanju konzerviranosti, te usled toga rapidno propada.