Jedna od centralnih tema civilizacije u 21. veku, po velikom američkom geopolitičaru Džordž Fridmenu (George Friedman) opisanu u delu “THE NEXT 100 YEARS“ predstavlja značaj kretanja brojnosti stanovništva određene države, društva, regije ili kontinenta. Kao jednu od tri najznačajnije karakteristike civilizacije druge polovine 19.veka i gotovo celog 20., autor nam navodi značaj koji je porast broja stanovnika uneo u ljudsku civilizaciju. Na sličan način će u 21. veku smanjenje broja stanovnika uticati na to koja ce društva biti uspešnija, koja će svojim građanima pružati kvalitetniji i bogatiji život, koja će jednom rečju biti sposobnija da rešavaju sve tekuće problema u godinama koje su pred nama, a koja to neće biti u stanju. Njegovu, kao žilet oštru, opservaciju prvenstveno zanimaju velike, civilizacijske promene i odnosi među njima, tako da je, primera radi, poredio uspešnost regulisanja pitanja integracije SAD i EU. Jer ako broj stanovnika počinje nužno i nepovratno da se smanjuje, manjak neophodne radne snage može da nadomeste samo emigranti iz siromašnijih društava, a onda pitanje integracije tog sverastućeg okeana stranaca postaje centralno pitanje svih društava 21. veka. I gorepomenuti pisac nam ukazuje na razliku i prednost američkog društva koje, sa više ili manje problema, uspešno nepregledne gomile latinoamerikanaca čini građanima SAD, dok to sa EU to nije slučaj. Pobede velikog broja desničarskih vlada u različitim zamljama EU kao da potvrđuju reči ovog postmodernog vizionara, pokazujući na taj način alarmantnu situaciju samrtnika na izdisaju-socijaldemokratsku ideju Evrope.
Ne treba ni gledati radikalne reakcije radikalnih evroskeptika poput Nigel Farage i UKIP koja se već uveliko zalaže za zatvaranje granica i sprečavanje scenarija po kojem će do 2020. većinsko stanovništvo Velike Britanije biti emigranti, dovoljno je pratiti kretanje Francuske pod vođstvom Nikole Sarkozija (Nicolas Sarkozy) u kome druga generacija Alžiraca rođenih u Francuskoj moraju da dokazuju svoje poznavanje Marseljeze i francuskog jezika pa bi bili u mogućnosti da zadrže državljanstvo. Takođe, malo je reći, da zabrinjavajuće zvuči izjava najuticajnije osobe najuticajnije zemlje EU- Angele Merkel da je multikulturalizam mrtav, nastala pot uticajem istih paranoičnih strahova o kolektivnom gubitku identiteta. Ono što nam ne dozvoljava da ovakva razmišljanja prilepimo isključivo desničarko-konzervativnom bloku i tako ostavimo sebi prostora da na drugoj strani vidimo neku drugačiju viziju kontinenta na kojem smo imali tu (ne)sreću da se rodimo, jeste slično mišljenje koje kao da sramežljivo, i sa dozom umerenog pesimizma dolazi i od strane socijaldemokratskih ideologa. Možda nam kao najbolji primer 
može poslužiti ubeđeni socijaldemokrata Tilo Saracin, koji nam u svom delu „Nemačka ukida sebe“, iznosi šokantne i gotovo paranoidne vizije Nemačke u kojoj je u narednih 100 godina muslimani predstavljati većinsko stanovništvo, u kojoj bi većina stanovnika govorila Turski i Arapski i u kojoj bi marginalizovane grupe neintegrisanih emigranata u toj meri formirali ono što on naziva «paralelno drustvo», u kome se broj emigranata koji nemaju posao i koji su na teretu socijalnih davanja država toliko uvećao da bi to dovelo do paralize čitave države. I bez obzira na velike kritike koje je Saracin navukao na sebe svojom knjigom i bez obzira na njegovo prinudno povlačenje sa vidljivih mesta nemačke države, tema koju je otvorio kao da nam ne dozvoljava da je tek tako zanemarimo obrisavši dlanom anksioznim znojem navlaženo čelo.
Pitanja koja nam otvara početak 21. veka a koja se tiču smanjenja broja stanovništva, integracije emigranata sa svih meridijana, dominantne promene strukture stanovništva i promene, izgleda, celokupne slike Evrope i sveta su pred nama, svetska recesija je očigledno samo jedna u nizu velikih eksplozija koja će nas trajno pomeriti iz ubeđenja da su veliki istorijski događaji poput revolucija nešto što samo možemo da čitamo iz pohabanih istorijskih udžbenika.
Piše: Predrag Nikić